“प्रकाशवाटा: जीवनाचं खरं स्वप्न कसं जगावं?”

 

आदिवासी लोकाना मदत करण्यासाठी आमच्या मंडळाने साड्यांचे व 
फराळचे वाटप केले . महिलांची मदत करण्याची वृत्ती पाहून खूप समाधान वाटले. समाजातील दुर्बल घटक पुढे यावेत असा विचार करू पाहणाऱ्या 
प्रत्येक व्यक्तीला सलाम .
नुकतेच  डॉक्टर प्रकाश बाबा आमटे यांचे प्रकाशवाटा हे पुस्तक वाचण्यात आले . या पुस्तकातील  प्रत्येक प्रसंग वाचून मन खिन्न झाले . आदिवासी माणूस कसे जीवन जगत होता हे छोटे छोटे  प्रसंग वाचून लक्षात येते . 
आपण सुखावह  जीवन जगत आहोत तरी आपण लहान लहान कारणावरून आपल्या नशिबाला बोल लावत असतो. 
या पुस्तकातील काही असे प्रसंग लिहिले आहेत की , वाचून आपल्याला विचार करायला लावतात. 
एक प्रसंग इथे सांगते .. 
हेमालकसा इथे कॉलराची साथ आली होती . एक बाई मुलाला घेऊन डॉक्टरकडे आली होती .  मुलाला सलाईन दि व योग्य उपचार दिल्यावर तो मुलगा थोडा  बरा  झाला  . त्या  बाईने त्या मुलाला तिथेच सोडले व ती निघून जात होती , दवाखान्यात असलेल्या एकाणे तिला  बोलले ," अशी काशी या मुलाला सोडून जातेस ? त्याच्या जवळ थांब . त्याला थोडे बरे वाटले की जा . त्यावर त्या बाईने सांगितलं ," कॉलरीच्या  साथीने काल माझा  नवरा मेला . दोन्ही मुलाला लागण झाली म्हणून घेऊन निघाले तर एक रस्त्यातच गेला , त्याला झाडाखाली तसेच ठेऊन याला इथे घेऊन आली आहे . आता याला बरं  वाटत आहे . तुम्ही याची काळजी घ्या तो पर्यंत  त्या दोघाना  पुरून येते . " 
इतका करूण  प्रसंग वाचून मी खिन्न झाले . कोण कोणासाठी रडणार ? डोळ्याचं  पाणी आटून  जावे अशी परिस्थिति .     
“प्रकाश वाटा” हे पुस्तक मला खूप भावले कारण त्यातून एका महान व्यक्तिमत्वाची कष्टसाध्य आणि प्रेरणादायी कहाणी समोर येते. प्रकाश आमटे यांनी ज्या प्रकारे आदिवासींच्या उद्धारासाठी जीवन समर्पित केले, ते वाचताना माणुसकीची खरी व्याख्या समजते. त्यांनी आणि त्यांच्या कुटुंबाने अगदी साधेपणाने, जीव धोक्यात घालून केलेले कार्य हे आपल्याला विचार करायला लावते की आपण समाजासाठी काय करू शकतो.
पुस्तकातील त्यांच्या आयुष्यातील प्रसंग, संघर्ष आणि आदिवासी जीवनातील अनुभव खूपच हृदयस्पर्शी आहेत. यामध्ये माणुसकी, प्रेम, आणि निस्वार्थ सेवा यांची जी प्रेरणा मिळते ती खूपच महत्त्वाची आहे. शिवाय, त्यांनी घेतलेली धाडसी निर्णय, निसर्गाशी असलेली एकरूपता, आणि वन्यजीवांप्रती असलेला आपुलकीचा भाव हे सर्व प्रेरणादायी आहे.
प्रत्येक पानावर प्रकाश आमटे यांची विनम्रता आणि कष्टाळू वृत्ती जाणवते, ज्यामुळे हे पुस्तक वाचकाला खूपच सकारात्मक उर्जा देते.
आजच्या धावपळीच्या, तंत्रज्ञानावर अवलंबून असलेल्या आधुनिक जीवनशैलीत, जीवन जगणं याचं खरं मोल आणि अर्थ कधी कधी हरवतो. काम, यश, पैसा आणि सोयी-सुविधांच्या मागे धावतानाच जीवनाचा सार कधीच विसरून जातो. पण ‘प्रकाश वाटा’ हे प्रकाश आमटे यांचं आत्मचरित्र वाचल्यानंतर जीवनाचा खरा अर्थ काय आहे, हे अधिक स्पष्टपणे समजलं.
आधुनिक जीवनाच्या तुलनेत आदिवासी समाजाच्या गरजा खूपच साध्या असतात. परंतु त्यांचे प्रश्न आणि त्यांचं जीवन किती कठीण आहे, याची जाणीव मला या पुस्तकामुळे झाली. त्याच वेळी प्रकाश आमटे आणि त्यांचं संपूर्ण कुटुंब ज्याप्रकारे या आदिवासींना मदत करत आहे, ते पाहून एक गोष्ट स्पष्ट होते—जीवनाचा खरा आनंद हे निस्वार्थ सेवेच्या आणि इतरांसाठी काहीतरी करण्याच्या आनंदात आहे.
प्रकाश आमटे यांनी आदिवासी लोकांसोबत जुळवून घेतलेलं साधं पण कर्तव्यनिष्ठ जीवन मला आधुनिकतेच्या धावपळीतून बाहेर काढून जगण्याच्या वास्तविक ध्येयांवर पुनर्विचार करायला लावलं. आपण जेव्हा एखाद्या विशिष्ट ध्येयासाठी, इतरांच्या भल्यासाठी आयुष्य जगतो, तेव्हा खरोखरच समाधानी असतो. या पुस्तकामुळे मला समजलं की जीवन म्हणजे केवळ भौतिक सुखांमध्ये रमणं नाही, तर माणुसकीचा स्पर्श देणं, आपल्या समाजासाठी काहीतरी देणं हेच जीवनाचं खऱ्या अर्थानं जगणं आहे.
"बाबांच स्वप्न  होतं  की , आदिवासी लोकाना मुख्य प्रवाहात घेऊन यावे व त्यांची पिळवणूक थांबावी . "
हे एक ध्येय समोर ठेऊन कार्य केलेल्या प्रकाश बाबा आमटे यांचे " प्रकाशवाटा " हे पुस्तक नक्की वाचा